Aurreko edizioaren balantzea

84. Musika Hamabostaldia

2023

84. Donostiako Musika Hambostaldiak 4 bider bete du erabat Kursaal Auditorioa eta 31.000 pertsona bildu ditu guztira

  • Sarrerak agortu ziren honako emanaldietarako: Beethovenen Bederatzigarren Sinfonia, Mahlerren Zortzigarrena, Beltxargen Lakua eta Anne-Sophie Mutter & Mutter 's Virtuosik emandako kontzertuan.
  • Maila artistikoan, Mahlerren Zortzigarren Sinfoniaren presentzia ezohiko eta monumentalak eta ekoizpen propioko "Oedipus Rex" oratorioaren bertsio eszenifikatu berri baten estreinaldia izan dira mugarri nabarmenetako bi.
  • Guztira 82 hitzordu izan dira, horietatik 36 doakoak, eta guztira 713.000 euro bildu dira leihatilan.

Abuztuaren 3tik irailaren 1era bitartean, Donostiako 84. Musika Hamabostaldiak formatu askotako 82 proposamen eskaini ditu hainbat agertokitan, eta horietan 31.000 lagun izan dira guztira. Eta denera 713.000 euro bildu dira leihatilan.

Kursaal Auditorioko kontzertu handien ziklora, jaialdiaren programazioaren bizkarrezurra, 16.100 lagun bertaratu dira. Programatutako emanaldietako lautan sarrerak agortu egin ziren: Beethovenen 9. Sinfonia, Lahav Shaniren gidaritzapean, Rotterdam Philharmonic Orchestrak, Donostiako Orfeoiak eta bertako eta nazioarteko bakarlariek interpretatua; Mahlerren 8. Sinfonia, “Milakoena” (horretarako sarrerak ordu gutxitan agortu ziren, salgai jarri ziren egunean bertan); “Beltxargen lakua” balletaren bertsio berritzailea, Angelin Preljocajek sinatua eta Ballet Preljocaj konpainiak aurkeztua; eta Anne-Sophie Mutter biolinista jaialdira itzulera, oraingoan bere Mutter 's Virtuosi ensemblearekin batera. Espazio horretan islatu dira, halaber, aurten ere Hamabostaldiaren balio nagusiak, hau da, lehen mailako nazioarteko artisten presentzia, tokiko artista nahiz erakundeekin elkarlanean, gorabidean dauden balioak sustatzea edo sorkuntza berriaren euskarri izatea.

Ikuspegi artistikotik, bi dira Hamabostaldi honetako mugarri nagusiak: Mahlerren 8. Sinfonia, “Milakoena”ren interpretazioa, eta ekoizpen propioko pieza eszeniko berri baten erabateko estreinaldia, Per Poc txotxongilo-konpainiaren eskutik: "Oedipus Rex". Mahlerren 8. Sinfonia jaialdiaren historian bigarren aldiz programatzea erronka handia izan zen, bai musikalki eta baita ekoizpenaren ingurukoengatik ere (izan ere, 400 musikari baino gehiagoren parte-hartzea suposatu zuen), eta iragarri zenetik kontzertu horren inguruan sortutako ikusminak saria jaso zuen, Auditorioa bete zuten ikusleek eskainitako txalo zaparradak erakutsi zuenaren arabera. Robert Treviñoren zuzendaritzapean jardín zuten Euskadiko Orkestrak, Nafarroako Orkestra Sinfonikoak, Donostiako Orfeoiak, Iruñeko Orfeoiak, Easo Eskolaniak eta Easo Gazte Abesbatzak eta tokiko ahots bakarlariek, hala nola Miren Urbieta-Vegak, agerian utzi zuten lurraldeak duen gaitasun artistikoa Mahlerren sinfoniaren tamainako eta konplexutasuneko pieza bat defendatzeko ("Denek lortu zuten Mahlerrek eta Goethek beren obrarako pentsatu zuten betierekotasuneranzko progresio-sentsazio hori sortzea. Handia" Mari Jose Cano, DV).

Edizio honetan, eszenarekin hitzordua Per Poc konpainia kataluniarrak sortu eta zuzendutako "Oedipus Rex" oratorioaren bertsio eszenifikatu berriaren estreinaldi absolutuarekin iritsi zen. Horrela, Hamabostaldiak eszenatokietan ohikoa ez den XX. mendearen lehen erdiko obra hau berreskuratu eta bere ekoizpen propioen katalogoari gehitu du. Sofoklesen izen bereko tragedia oinarri duen eta Jean Cocteauren testudun Stravinskyren opera-oratorioaren ikuspegi berri honetarako, Hamabostaldiak Santi Arnalek eta Anna Fernandezek sortu eta zuzendutako Kataluniako txotxongilo konpainiari egin zion enkargua, orkestra sinfonikoekin izandako esperientzia luzea aintzat hartuta. Konpainiaren eta jaialdiaren arteko lehen lankidetza honek beste protagonista batzuk ere izan zituen: Erik Nielsenen zuzendaritzapean, Bilbao Orkestra Sinfonikoa eta Easo Abesbatza, eta Ediporen paperean Peter Marsh tenorra buru zuen ahots bakarlari taldea eta Irène Jacob aktore eta abeslari frantziar ospetsua. ("Maskara greko jatorrizkoak birsortzeko egin duten lan artisauak, baita hori taula gainean aurkezteko modu sotilak ere, mugimendu eta argiztapen apartarekin hieratismoa azpimarratuz, emaitza estetiko eta musikal zirraragarria bideratu zuten" Marta García, Berria).

Kursaal Auditorioan ere, Grigory Sokolov (pianoa), Anne-Sophie Mutter (biolina) edo Mitsuko Uchida (pianoa) bakarlari handien eta euren jarraitzaileen arteko elkartasuna agerian utzi zuen, beste behin, entzule sutsuen harrera beroak. Horrela, Grigory Sokolovek bere eskuzabaltasuna erakutsi zuen eta 6 bisekin erantzun zion kontzertuaren amaieran jarraitzaileen erreakzio arranditsuari. Eta Anne-Sophie Mutter & Mutter 's Virtuosik 3 bis interpretatuta eskertu zuten Alemaniako biolin-jotzaileak aurten 60. urteurrena ospatzeko ematen ari den kontzertuetako batera bertaratutakoek eskaini zieten txalo zaparrada. Aipatzekoa da, halaber, Mitsuko UchidaJonathan Bissekin batera lau eskutara egindako kontzertu-lanaz gozatzeko eman zuen aukera ("Beti da luxu bat Mitsuko Uchida entzutea. [...] Baina, horrez gain, Uchida Jonathan Bissekin instrumentua partekatzen izatea bere Schubert maitekorra interpretatzeko, aukera errepikaezina da", Nora Franco, Naiz/Klassikbidea). Eta horiekin batera, gogangarriak izan ziren Pablo Ferrándezen debuta Hamabostaldian, Rotterdam Philharmonic Orchestrarekin batera, Lahav Shani zuzendari titularraren gidaritzapean ("Ferrándezen interpretatzeko modua, kanporakoia eta segurtasun teknikoz betea, ezin hobea izan zen kontzertu honen bertsio dotorea, sentsuala eta orkestra-soinu eta enpaste perfektuarekin biribiltzeko", Montserrat Auzmendi, Argia); baita Hilary Hahn biolinistaren itzulera ere Die Deutsche Kammerphilharmonie Bremen eta Omer Meir Wellber-ekin (“Basatia eta goxoa. Bortitza eta leuna. Hilary Hahn biolinistak emanaldi gogoangarria eskaini zuen […]”, Mari Jose Cano, DV) eta, Daniel Hardingek zuzenduta, Chamber Orchestra of Europe taldearen kontzertua, Daniel Hardingen zuzendaritzapean, kritikak txalotua ("[...] oroimenean geratzen diren eta urte batzuk geroago komentatzen diren horietako bat izango da, zalantzarik gabe", Ana G. Urcola, Scherzo).

Kursaal Auditorioa alde batera utzita, Hamabostaldiaren eskaintza osatzen duten beste zikloek publikoaren interesa pizten jarraitzen dute, bai Donostian bai hiritik kanpo. Edizio honetan, 14.900 pertsona baino gehiago bildu dira gainerako dantza emanaldi eta kontzertu horietan, honako ziklo haquetan banatuta: Victoria Eugenia Antzokia (1.122 pertsona), Antzinako Musika eta Ganbera Musika San Telmo Museoan (2.380 pertsona eta 6 bider erabat beteta), Organo Zikloa (5.409 pertsona), Musika Aitzaki (2.429 pertsona) eta Inaugurazio kontzertuak (1.415).

Hamabostaldiaren 84. Edizioan 7 musikalan estreinatu ziren:

- "Oedipus Rex" oratorioaren bertsio eszenifikatu berria, Hamabostaldiak berak Per Poc-i enkargatua, Kursaal Auditorioko zikloan.

- "In the owl 's eye", Miguel Mercerorena, Kirudat Dúok interpretatua, Interprete Gazteen Zikloan.

- "... pour l 'orgue de San Sebastian", Eric Lebrunena, egileak berak Organo Zikloan interpretatua.

- 4 obra Musika Garaikideko Zikloan:

            - "Handikoak", Félix Ibarrondorena, Plural Ensemblek interpretatua.

            - "Ad index Desconstruction II", Carmen Asenjo-Marrodanena, Silboberrik interpretatua.

            - "Uneindeutiges", Lula Romerorena, Silboberrik interpretatua.

            - "Sssooooommmm", Aurélio Edler-Coper-ena, Xelo Ginerrek interpretatua.